Anksiyete (bunaltı, kaygı) yaklaştığı düşünülen tehlikeyi öngören sinyallerle ortaya çıkan bir yanıttır. Hayatın günlük akışı içinde birçok durumla ilgili kaygı duyulabilir. Ancak bu kaygı hafif, tolere edilebilir uyum sağlayıcı niteliktedir. Diğer yandan Anksiyete Bozukluklarında var olan kaygı ‘aşırı, durumla uygun olmayan ve uyum bozucu’ niteliktedir. Anksiyete bozuklukları toplumda çok yaygındır, yetişkinlerin onda birinde halihazırda bir anksiyete bozukluğu bulunmaktadır. Anksiyete bozukluklarının başlıca alt tipleri panik bozukluk, özgül fobi, sosyal fobi ve yaygın anksiyete bozukluğu olarak yer almaktadır.
Yaygın anksiyete bozukluğunda kişi bunaltıyı sanki kötü bir haber alacakmış, bir felalet olacakmış gibi nedeni belli olmayan bir sıkıntı olarak tanımlar. Kişi endişelerini kontrol altına almakta güçlük çeker. İrritabilite, huzursuzluk, kolay yorulma, odaklanmakta zorluk, kas gerginliği ve uyku bozukluğu yakınmaları eşlik edebilir. Tedavisinde psikofarmakolojik (medikal, ilaç) tedavi ve psikoterapi uygulanır.
Panik bozukluk kendiliğinden ve beklenmedik panik nöbetleri ile seyreder. Panik nöbetleri; çarpıntı, titreme, boğuluyor gibi hissetme, göğüste sıkışma hissi, bulantı , baş dönmesi, ayakta duramayacak gibi hissetme, ateş basması, denetimi yitirme ve çıldırma korkusu, ölüm korkusu gibi belirtilerle seyreder. Panik nöbetler birçok ruhsal hastalıkta ortaya çıkabilir. Panik bozuklukta ise panik atak yaşandıktan sonra beklenti anksiyetesi (başka bir panik atağın olacağı ve bunların olası sonuçlarıyla ilgili sürekli kaygı duyma) ve kaçınma davranışları eşlik eder. Tedavisinde psikofarmakolojik (medikal, ilaç) tedavi ve psikoterapi uygulanır.
Sosyal Anksiyete Bozukluğunda (Sosyal Fobi) birey başkaları tarafından değerlendirilebilecek, yargılanabilecek olduğu toplumsal durumlarda mahcup ya da rezil olacağı konusunda belirgin korku ve kaygı duyar. Kalabalığın önünde konuşurken hata yama, alay konusu olma endişeleri, yeni insanlarla tanışmak durumunda kaldığında aşırı kaygı duyma bu durumlara örnektir. Tedavisinde psikofarmakolojik (medikal, ilaç) tedavi ve psikoterapi uygulanır.
Özgül fobiler belirli bir nesne ya da durumla ilgili olarak belirgin bir korku veya anksiyete duyma ile karakterizedir. Uçağa binme, yükseklik, hayvanlar, asansörler, enjeksiyon yapılması, kan görme sık görülen örneklerdendir. Fobi kaynağı nesne veya durumdan aktif bir kaçınma veya kaçınma olmadığında yoğun bir korku ve anksiyete vardır. Tedavisinde psikofarmakolojik (medikal, ilaç) tedavi ve psikoterapi uygulanır.
Ayrılma Anksiyetesi Bozukluğu olan kişiler fiziksel olarak önemli bağlanma figürlerinden ayrı kaldıklarında veya ayrılacaklarını sezdiklerinde gelişimsel olarak uygun olmayan aşırı düzeyde korku ve kaygı duymasıdır. Bağlandığı kişileri yitireceği ya da bu kişilerin başına hastalık, yaralanma, yıkım, ölüm gibi kötü bir olay geleceğiyle ilgili aşırı endişeler görülebilir. Bu nedenlerle kişi dışarı çıkmay evden uzaklaşmayı istemeyebilir. Bağlandığı kişilerden uzak durmasını gerektiren durumlarla karşılaşacağıyla ilgili aşırı endişeli olabilir. Tedavisinde psikofarmakolojik (medikal, ilaç) tedavi ve psikoterapi uygulanır.
Bilgilendirme amaçlı yazıdır.
Comments